Ενότητα 3 Κεφάλαιο 9 . Τούρκοι και Αιγύπτιοι εναντίον Ελλήνων

Το 1824, οι Τούρκοι, βλέποντας ότι είχαν αποτύχει να καταπνίξουν την Ελληνική Επανάσταση, ήρθαν σε συμφωνία με τον πασά της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή προσφέροντάς του, σε περίπτωση καταστολής της επανάστασης, την Κρήτη και την Πελοπόννησο.

Μετά την καταστροφή των Ψαρών

Το τουρκοαιγυπτιακό σχέδιο προέβλεπε ότι οι αιγυπτιακές δυνάμεις, με αρχηγό τον Ιμπραήμ, θα κατέπνιγαν την επανάσταση στο Νότιο Αιγαίο (Κρήτη, Κάσο) και την Πελοπόννησο. Οι τουρκικές δυνάμεις θα δρούσαν ανάλογα, στο βόρειο Αιγαίο (Ψαρά) και τη Στερεά Ελλάδα. Τέλος, ενωμένοι Αιγύπτιοι και Τούρκοι θα χτυπούσαν την Ύδρα και όσες περιοχές θα εξακολουθούσαν να αντιστέκονται. Η συμμαχία αυτή εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι οι Έλληνες είχαν αποδυναμωθεί από τον εμφύλιο πόλεμο και τις εσωτερικές τους διαμάχες.

Ο Ιμπραήμ Πασάς

Πράγματι, αιγυπτιακός στρατός κατέπνιξε την επανάσταση στην Κρήτη και κατέστρεψε την Κάσο, ενώ τουρκικές δυνάμεις έκαναν το ίδιο στα Ψαρά. Η Κάσος και τα Ψαρά ήταν δύο από τα σημαντικότερα νησιά της Ελληνικής Επανάστασης. Οι Κάσιοι είχαν πολλά καράβια και ήταν ο τρόμος και ο φόβος των Τούρκων που ζούσαν στα παράλια της Μικρά Ασίας. Τα Ψαρά, ένα μικρό νησί στα βορειοδυτικά της Χίου, είχε σπουδαία θαλασσινή παράδοση και ήταν η τρίτη ναυτική δύναμη της Ελλάδας (μετά την Ύδρα και τις Σπέτσες), με ονομαστούς πυρπολητές, όπως ο Παπανικολής, ο Πιπίνος και ο Κανάρης. Και τα δύο νησιά καταστράφηκαν ολοσχερώς. Στην περίπτωση των Ψαρών που είχε τότε πληθυσμό περίπου 30.000 ανθρώπων, πάνω από 18.000 σκοτώθηκαν ή πουλήθηκαν ως δούλοι.

Η τύχη των συγκεκριμένων νησιών θα ήταν διαφορετική αν ο ελληνικός στόλος είχε κινηθεί πιο έγκαιρα. Το γεγονός αυτό αποδείχτηκε λίγους μήνες αργότερα. Ο ελληνικός στόλος κατάφερε να προστατέψει αποτελεσματικά τη Σάμο, την οποία προσπάθησε πολλές φορές να καταλάβει ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος. Στις 28 Αυγούστου 1824, στον κόλπο του Γέροντα, ο ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Ανδρέα Μιαούλη υποχρέωσε τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο να εγκαταλείψει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις με μεγάλες ζημιές. Το σχέδιο των Τούρκων και των Αιγυπτίων στη θάλασσα είχε αποτύχει. Παρ' όλα αυτά ο Ιμπραήμ το χειμώνα του 1825 θα αποβιβαστεί στην Πελοπόννησο με μεγάλο στρατό και η ελληνική Επανάσταση θα διατρέξει θανάσιμο κίνδυνο.

Ο Ανδρέας Μιαούλης

Ερωτήσεις Κατανόησης 
1. Πώς αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν οι Τούρκοι την Ελληνική Επανάσταση το 1824;
2. Ποιο ήταν το σχέδιο δράσης Τούρκων και Αιγύπτιων ;
3. Ποιες ήταν οι συνέπειες για τα ελληνικά νησιά από τη συμμαχία Τούρκων και Αιγυπτίων ;
4. Ποια άλλη καταστροφή νησιού γνωρίζεις, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης;