Ενότητα 3 Κεφάλαιο 11 Ο αγώνας γύρω από την Ακρόπολη – Η ναυμαχία του Ναβαρίνου

Καραϊσκάκης Γεώργιος

Ύστερα από την πτώση του Μεσολογγίου, ο Κιουταχής προχώρησε στην Αττική και πολιόρκησε την Ακρόπολη που υπερασπιζόταν η φρουρά της, με αρχηγό τον Γιάννη Γκούρα. Τότε διορίστηκε από την επαναστατική κυβέρνηση, αρχιστράτηγος της Στερεάς Ελλάδας, ο οπλαρχηγός Γεώργιος Καραϊσκάκης και στάλθηκε να αντιμετωπίσει τον Κιουταχή.


Ο Καραϊσκάκης είχε σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες, καθώς νίκησε τους Οθωμανούς στο Δίστομο και στην Αράχοβα (Νοέμβριος 1826) και προχώρησε στην Αττική, με σκοπό να αναγκάσει τον Κιουταχή να εγκαταλείψει την Αττική. Παρά την αντίθετη άποψη του Καραϊσκάκη, οι άγγλοι αξιωματικοί Τσωρτς και Κόχραν, στους οποίους η κυβέρνηση είχε αναθέσει την αρχηγία των ένοπλων δυνάμεων στη στεριά και τη θάλασσα, αποφάσισαν να επιτεθούν αμέσως εναντίον των Τούρκων για να σωθεί η Ακρόπολη. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή του ελληνικού στρατού, ο θάνατος του Καραϊσκάκη και η συνθηκολόγηση της φρουράς της Ακρόπολης. Ο θάνατος του Καραΐσκάκη και η κατάληψη της Ακρόπολης από τους Τούρκους ενίσχυσαν την αίσθηση ότι η Επανάσταση έσβηνε (Μάης 1827).

Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία), παρακινημένες ωστόσο από τα δικά τους ιδιαίτερα συμφέροντα, αποφάσισαν με τη συνθήκη του Λονδίνου ( 6 Ιουλίου 1827) την ειρήνευση και τη δημιουργία αυτόνομου ελληνικού κράτους.

Όπως έχουμε δει , κατά τα δύο πρώτα χρόνια της Επανάστασης (1821-1822) οι Μεγάλες Δυνάμεις, στα πλαίσια της Ιερής Συμμαχίας, κράτησαν σταθερά αρνητική στάση απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση. Η πολιτική τους καθορίστηκε από την κοινή επιθυμία τους να εμποδίσουν τη διάλυση του οθωμανικού κράτους, γεγονός που φοβούνταν ότι θα προκαλούσε πανευρωπαϊκό πόλεμο και επέκταση των επαναστατικών ιδεών και σε άλλες χώρες.

Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει από τον τρίτο χρόνο της Επανάστασης. Το 1823, ο νέος Άγγλος υπουργός Εξωτερικών Τζορτζ Κάνιγκ, εκτιμώντας ότι ένα δυναμικό ελληνικό κράτος θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο συνεργάτη της Αγγλίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, αναθεώρησε την πολιτική της χώρας του και αναγνώρισε τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη. Η αλλαγή της στάσης της Αγγλίας συνετέλεσε στο να αλλάξει και η ρωσική πολιτική. Η Ρωσία ήταν ο κύριος ανταγωνιστής της Αγγλίας στη Μεσόγειο και δεν ήθελε να αφήσει την πρωτοβουλία όλων των κινήσεων στην Αγγλία.

Αυτός ο ανταγωνισμός των Μεγάλων Δυνάμεων θα βοηθήσει την Ελληνική Επανάσταση, αλλά θα έχει ως αρνητική συνέπεια την παρέμβαση των ξένων στις ελληνικές υποθέσεις και την εξάρτηση τoυ ελληνικού κράτους από τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα άλλων χωρών. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης θα δημιουργηθούν τρία πολιτικά κόμματα : το ρωσικό, το γαλλικό και το αγγλικό που σχετίζονταν άμεσα με την πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων.

Η ναυμαχία του Ναβαρίνου του Κ.Βολανάκη

Τελικά, η άρνηση του σουλτάνου να δεχτεί τη συνθήκη του Λονδίνου προκάλεσε τη στρατιωτική παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Αγγλικά, γαλλικά και ρωσικά πολεμικά πλοία με αρχηγούς τους ναυάρχους Κόρδιγκτον, Δεριγνύ και Χέυδεν κατέπλευσαν στην Πύλο της Πελοποννήσου για να εφαρμόσουν τις αποφάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Στη ναυμαχία του Ναβαρίνου, τον Οκτώβρη του 1827, ο ευρωπαϊκός στόλος νίκησε τον τουρκοαιγυπτιακό,, καταστρέφοντάς τον ολοκληρωτικά. Η νίκη του στόλου των Μεγάλων Δυνάμεων στο Ναβαρίνο ήταν καθοριστική και επιτάχυνε τις εξελίξεις, οδηγώντας τελικά στη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους .

Ερωτήσεις Κατανόησης .

1. Τι έκανε ο Κιουταχής μετά την κατάληψη του Μεσολογγίου ;

2. Ποιος ανέλαβε την ηγεσία των ένοπλων δυνάμεων στη Στερεά Ελλάδα και ποιες ήταν οι επιτυχίες του;

3. Γιατί το 1827 δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι η ελληνική Επανάσταση νικήθηκε ;

4. Γιατί αλλάζει η στάση των Ευρωπαϊκών κρατών απέναντι στους Έλληνες μετά το 1823;

5. Η αλλαγή της στάσης των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στους Έλληνες ποια αρνητική συνέπεια είχε ;